Twierdza Kłodzka

Znajduje się w miejscu, gdzie stał niegdyś drewniany gród warowny, o którym pierwsza, pisemna wzmianka będąca równocześnie pierwszą wzmianką o Kłodzku, pochodzi z 981 r. Twierdza Kłodzka (ul. Grodzisko 1) na górze Fortecznej w Kłodzku zajmuje więc bardzo istotne dla historii miasta miejsce.

W 1114 r. drewniany gród został zniszczony przez czeskiego księcia Sobiesława, a kilkanaście lat później przez niego odbudowany. Ok. 1300 r. przekształcono go na wspaniałą rezydencję mieszkalną. Zbudowano kaplicę zamkową oraz kościół św. Wacława i św. Marcina. W 1557 r. kompleks powiększono o tzw. Zamek Niższy.

Gdy w 1622 r. miasto zostało opanowane przez Austriaków, cześć zamkowych budynków uległa uszkodzeniu, nowi gospodarze zaczęli także nadawać założeniu obronny charakter. Kropkę nad „i” postawili Prusacy, którzy miasto i obronną siedzibę na górze Fortecznej objęli we władanie w 1742 r.

Na rozkaz króla Fryderyka II nie tylko rozbudowano siedzibę, ale i usunięto pozostałości renesansowego zamku, kaplic i kościoła. Powstał także fort na Owczej Górze położony po przeciwległej stronie Nysy Kłodzkiej. Oba forty połączono umocnieniami, przegradzając koryto rzeki, a na koronie umocnień powstał zwodzony most. Ten fragment umocnień został rozebrany podczas budowy linii kolejowej do Kłodzka w drugiej połowie XIX w.

Głównym projektantem Twierdzy Kłodzkiej był Gerhard Cornelius de Walrawe, który pracował przy budowie twierdz m. in. w Brzegu, Głogowie, Nysie, Moguncji i znany był ze świetnej znajomości francuskiej szkoły fortyfikacyjnej. Zastosował forty oddalone, narys moguncko-würzburski, narys kleszczowy, chodniki przeciwminowe i minerskie. W takiej formie, z małymi zmianami w XIX w. Twierdza Kłodzko przetrwała do dzisiaj. Rozwój techniki artyleryjskiej sprawił, że z czasem obiekt stracił swe militarne znaczenie i służył głównie jako więzienie, zaplecze magazynowe i w niewielkim stopniu jako atrakcja turystyczna (w 1800 r. twierdzę zwiedził John Quincy Adams, późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych).

Podczas II wojny światowej mieściło się tutaj więzienie oraz fabryka produkująca elementy do sprzętu wojskowego. W 1960 r. Twierdza Kłodzko została uznana za zabytek i w niewielkiej części udostępniona turystom. Rozciąga się z niej wyśmienity widok na miasto, a przy dobrej pogodzie także na otaczające je góry.